Aspirin koronavirüsten koruyor mu?

Aral?k 2019’da Çin’de ba?layan koronavirüs pandemisinde gözler a?? çal??malar?ndan gelecek olumlu haberlere çevrilmi?ken bilim insanlar?ndan yeni bir aç?klama geldi. Amerikal? bilim insanlar?, geçti?imiz ay yay?nlad?klar? bir makalede, 412 hastayla yapt?klar? geriye dönük bir çal??mada, Aspirin kullan?m?n?n koronavirüs tedavisinde solunum cihaz?na ba?lanma ihtiyac?n? ve ölümleri azaltt???n? belirtti. Aspirin’in koronavirüs enfeksiyonuna kar?? iyile?tirici bir etkisi olabilir mi? Türkiye’de de günlük ya?amda her ya?tan insan?n yayg?n olarak kulland??? Aspirin ile koronavirüs tedavisinde etkili sonuçlar al?nabilir mi? Alt?nba? Üniversitesi Eczac?l?k Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dal? Ba?kan? Dr. Ö?r. Üyesi Gaye Hafez, konu hakk?ndan merak edilenleri yan?tlad?.

"PIHTI SORUNUNU ÇÖZMEK ?Ç?N TEDAV?YE EKLEN?YOR"

Ate? dü?ürücü ve a?r? kesici etkisinin yan? s?ra önemli bir özelli?inin kan suland?r?c? bir ilaç olmas? nedeniyle Aspirinin tüm dünyada yayg?n olarak kullan?ld???n? belirten Dr. Ö?r. Üyesi Gaye Hafez, koronavirüs enfeksiyonunda ya?anan sorunlardan birinin damar içinde p?ht? (tromboz) olu?umu oldu?unu söyledi. Dr. Gaye Hafez, "Aspirin de bu p?ht?n?n olu?mas?na engel oldu?u için hekim kontrolünde tedaviye eklenebiliyor. Ancak bu durum, ‘Aspirin, koronavirüse kar?? koruyor’ ?eklinde man?et yap?lmamal?. Çünkü Aspirin, koronavirüsün yol açt??? p?ht? sorununu (özellikle pulmoner emboli) çözmek için tedaviye ekleniyor, koronavirüsten korumuyor. En az?ndan ?u an elimizde olan verilerle bunu söyleyemeyiz" diye konu?tu.

"DAHA GEN?? ÇAPLI ARA?TIRMALARA ?HT?YAÇ VAR"

Türkiye’de de bilim kurulu üyelerinin aspirinin p?ht? olu?umunu önlemek için kullan?ld???n? aç?klad?klar?n? söyleyen Dr. Hafez, "Ancak koronavirüsün yol açt??? tek sorun p?ht? riski de?il. Ba?ta solunum s?k?nt?s? olmak üzere, ileri evrede sitokin f?rt?nas?na ve dolay?s?yla pek çok farkl? soruna yol açabiliyor. Aspirinin ise bu di?er sorunlar üzerinde bir etkisi yok. Aspirin, koronavirüs tedavisinde etkili olabilecek bir ilaç, ancak 'koronavirüse kar?? iyile?tirici etkisi vard?r' diyebilmemiz için, daha geni? çapl? ara?t?rmalara ihtiyaç var" ifadelerini kulland?.

"KORONAV?RÜS ?Ç?N HEK?M KONTROLÜNDE KULLANILMALI"

Bilimsel verilerin halkla payla??lmas?n?n önemli oldu?unu ancak eldeki tüm verilerin bir arada de?erlendirilmesi ve bulgular?n nihai sonuçmu? gibi yans?t?lmamas? gerekti?ini söyleyen Dr. Hafez, “Dolay?s?yla Aspirin koronavirüse kar?? koruyucuymu? gibi alg?lanmamal?. Sadece koronavirüs te?hisi konmu? hastalar için, hekim kontrolünde ve gerekti?inde kullan?lmal?. Çünkü Aspirin, kanamaya sebep olabilecek bir ilaç. Kontrollü kullan?lmad??? veya koronavirüse kar?? koruyucuymu? gibi rastgele kullan?ld??? takdirde pek çok hasta zarar görebilir. Mide kanamas?, Reye sendromu (daha çok çocuklarda görülse de eri?kinlerde de görülebilir), kanama riskinin artmas? gibi önemli sorunlar yaratabilir” aç?klamas?n? yapt?.