?nsan deneyimi beynin yap?s?n? ?ekillendiriyor

Antisosyal davran?? bozuklu?u gösteren ki?ilerin beyinlerinin küçük oldu?unu ortaya koyan ara?t?rman?n sonuçlar?n? de?erlendiren Psikolog Dr. Engin Eker, insan ya?am?ndaki her deneyimin esnek olan beynin yap?s?n? de?i?tirece?ini söyledi.

Londra UCL ve Bath Üniversitesi’nden bilim insanlar?, h?rs?zl?k, zorbal?k yapan ve yalan söyleyenlerin beyinlerinin daha küçük oldu?unu ortaya koyan bir ara?t?rma yapt?. Lancet Psychiatry dergisinde yay?mlanan ara?t?rma kapsam?nda 700 gönüllünün MR sonuçlar? incelendi. Buna göre, çocukluklar?nda antisosyal ki?ilik bozuklu?u gösteren 45 ya?lar?ndaki bireylerin beyinlerinin yüzeyi daha dar ve baz? bölümlerdeki zarlar?n daha ince oldu?u tespit edildi. Bu özellik antisosyal davran??larla ili?kilendiriliyor.

Ara?t?rman?n sonuçlar?n? de?erlendiren ?stanbul Ayd?n Üniversitesi (?AÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölüm Ba?kan? Dr. Engin Eker, beynin esnek bir yap?ya sahip oldu?unu ve deneyimlere göre her an de?i?ebilece?ini söyledi. Dr. Eker, “Her ya?ant? beynimizin nöronal kapasitesini etkiler. Alkol, sigara ya da madde kullan?m? beyinde nöronal kay?plar kadar dokusal kay?plar da ya?anmas?na sebep olur. Ancak deneyimleriniz geli?tirici bir nitelik ta??yorsa bunun yeni sinaptik ba?lant?lar olu?mas? gibi nöro-fizyolojik kazan?mlar?, art?lar? olacakt?r” diye konu?tu.

Antisosyallerin insanlar kurduklar? ili?kinin k?s?tl? oldu?una dikkat çeken Dr. Eker, bu nedenle beyin geli?iminin ilerlemeyece?ini aktard?. Dr. Eker, “Bu durum e?itim, ili?ki ve i? ya?am?nda edinebilecekleri duygusal kazan?mlar? sekteye u?rat?r. Duygusal kazan?m?n beyindeki kar??l??? hipokampal ö?renme ile gerçekle?en duygusal ö?renmedir. Bu da nörogenez dedi?imiz yeni beyin hücresi üretimidir. Antisosyallerin bu imkanlardan yararlanma ?anslar? tabii ki az olmaktad?r” ifadelerini kulland?.

Antisosyal davran?? bozuklu?u olan ki?ilere 18 ya??na kadar ‘davran?m bozuklu?u’ tan?s? konuldu?unu söyleyen Dr. Eker, “Yeti?kinlikte ise antisosyal ki?ilik bozuklu?u (ASKB) denir. Sevme kapasiteleri k?s?tl? oldu?u için duygusal engelli olduklar?n? ifade edebiliriz. Ancak engellilik, gerçekle?tirdikleri suç davran??lar? kar??s?nda cezai ehliyetlerinin k?s?tlanmas? ya da iptal edilmesi gibi bir sonuç do?urmaz” dedi.

?nsan ili?kilerinden mahrum ve temas yoksunu olduklar? için antisosyal davran?? bozuklu?u olan ki?ilerin psikoterapi sürecinden geçmeleri gerekti?ini dile getiren Dr. Eker, “Antisosyalite madde ve alkol ba??ml?l???ndan kaynaklanmaz. Madde ve alkol ba??ml?l??? antisosyalitenin sonucudur. Muhtemelen ergenlikte ba?layan hormonal uyar?m?n da etkisiyle ço?unlukla heyecanlar ve dürtüler üzerine kurulmu? günlük ya?amda madde ve alkol kullan?m?, duygu regülasyonu ve sakinle?ebilmek için kendi iç dünyas?nda bu kapasiteleri bulamayan antisosyaller için bir kolayla?t?r?c? i?levi görür. Ayr?ca suç olarak kabul edilen bu davran??lar, antisosyaller için otoriteye kafa tutma ihtiyac?n? kar??lamak için de cazip bir seçenek olmaktad?r” diye konu?tu.