Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Dr. Öğr. Üyesi Cansu Mercan Işık, Otizm Spektrum Bozukluğu ve Down sendromu arasındaki farklara dikkat çekerek, erken tanı ve müdahalenin önemine vurgu yaptı.
OTİZM VE DOWN SENDROMU FARKLILIKLARI
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) ve Down sendromu, çocukların gelişimini etkileyen farklı durumlardır. Bu gelişimsel bozukluklar bazı ortak noktalara sahip olsa da, temel özellikleri ve belirtileri açısından önemli farklılıklar bulunmaktadır. Işık, Otizm spektrum bozukluğunun erken çocukluk döneminde ortaya çıkan, sosyal iletişim ve etkileşimde yetersizlik gibi semptomlar gösteren bir nörogelişimsel bozukluk olduğunu belirtti. Down sendromlu bireylerin ise fiziksel özellikleri nedeniyle daha kolay fark edildiğini ve anne karnında yapılan tarama testleriyle riskin belirlenebildiğini söyledi.
OTİZMLİ BİREYLERİN ALGILANMASI
“Otizmli bireyler sosyal iletişimde daha fazla zorlanabiliyor ve bu nedenle toplumda daha farklı algılanabiliyor” diyen Dr. Işık, Down sendromlu bireylerin fiziksel özellikleri nedeniyle daha kolay fark edildiklerini, ancak otizmli bireylerin spektrum genişliği nedeniyle farklı gelişim gösterebildiklerini ifade etti. Bu durum, toplumda yanlış anlaşılmalar ve önyargılarla karşılaşmalarına sebep olabiliyor.
ERKEN TANI VE MÜDAHALE
Otizm spektrum bozukluğunda tanının genellikle ilk 3 yaş içinde konduğunu söyleyen Dr. Işık, “İlk altı ayda sosyal gülümseme ve göz teması yoksa, dokuzuncu ayda isme dönüp bakmıyorsa, bir yaşında el sallama veya parmak kullanma gibi hareketler gözlenmiyorsa ailelerin dikkatli olması gerekir” dedi. Down sendromunda ise anne karnında yapılan tarama testleriyle riskin belirlenebildiğini ifade eden Işık, “Risk oranı yüksekse, kadın doğum uzmanları tarafından ileri tetkikler yapılıyor. Doğum sonrası ise kan testleri ile kesin tanı konulabiliyor” diye ekledi.
TOPLUM DESTEĞİ
Otizmli ve Down sendromlu bireylerin sosyal hayatta daha fazla desteklenmesi gerektiğini ifade eden Işık, “Özel bireylerle iletişim kurarken sabırlı ve anlayışlı olmak, ilgi ve empati göstermek, basit ve net cümlelerle iletişim kurmak çok önemli. Ayrıca, önyargılı olmamak ve onları destekleyici bir tutum sergilemek gerekiyor” dedi. Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan bireylerin yaklaşık üçte birinde tam düzelme sağlanabildiğini belirten Işık, erken müdahalenin ne kadar erken başlarsa o kadar etkili sonuçlar verdiğini vurguladı.
Kaynak: Manşet Haber
